De reflectie op afgelopen jaar begon eigenlijk met jullie input tijdens de laatste ledenvergadering. We hebben daar toen vooral het reilen en zeilen van de tuin geëvalueerd. We hebben we kort de financiën doorgenomen met het plan om dit verder in detail uit te werken. Dit hebben we inmiddels gedaan en daar hebben we een aantal conclusies uit getrokken die we graag met jullie willen delen. Hier kwamen twee belangrijke dingen uit naar voren.

1. Oogst systeem

Het huidige oogst systeem waarbij iedereen vrij is te komen wanneer hij/zij wil en veelal kan oogsten naar eigen inzichten is gebaseerd op vertrouwen. Dat betekent dat we uit gaan van jullie eigen verantwoordelijkheid wat betreft naleven van tuin afspraken.
Wij vinden dit een mooi principe, omdat als iedereen die verantwoordelijk neemt we allemaal op onze eigen manier genieten van de tuin.

Het afgelopen jaar is het ons helaas opgevallen dat de basis regels van de tuin steeds vaker niet werden nageleefd. We hebben regelmatig opmerkingen moeten maken over dat er teveel geoogst werd (vooral in het voorjaar) en dat mensen bijvoorbeeld met enige nonchalance oogsten uit bedden zonder vlaggen.

We willen dit in eerste instantie op ons zelf betrekken aangezien we, deels ivm corona, niet alle nieuwe leden konden ontmoeten en dat daardoor de verhoudingen wat anoniemer zijn geworden. Daarnaast hebben we afgelopen jaar ook een grotere groep gekregen, waardoor wij niet meer het overzicht kunnen hebben over alles wat er op de tuin gebeurd.
Hiermee is jullie eigen verantwoordelijkheid dus nog belangrijker geworden en was aan onze kant duidelijke communicatie nodig.

We hebben nagedacht over een alternatieve oogst wijze zoals twee vaste oogst dagen per week waarop wij altijd aanwezig zijn op de tuin.
Dat heeft niet onze voorkeur, want dan kunnen jullie veel minder vaak komen genieten van de tuin. We willen dus het graag nog blijven proberen met het huidige vrijere systeem. Daarom hebben we voor komend jaar de deelname overeenkomst wat aangepast om wat meer richtlijnen te geven over hoeveel en hoe vaak er geoogst kan worden.

Vanuit onze kant willen we ons best doen om jullie beter te leren kennen om de anonimiteit wat te verminderen. Zo hebben we bedacht dat we de eerste twee weken van het oogstseizoen aangeven welke dagen we op de tuin zijn zodat we elkaar kunnen ontmoeten. We hebben daarvoor ook een paar extra categorieën gemaakt in het inschrijfformulier:

– Zo willen we jullie vragen een foto te uploaden
– en vooral Pieter denkt jullie beter te kunnen onthouden door het doorgeven van jullie favoriete groente,

We zouden het erg leuk vinden jullie allemaal ten minste een keer in persoon te ontmoeten dus zouden we jullie willen vragen om je te komen voorstellen de eerste keer dat je naar de tuin komt.

2. Financien

Op dit moment is de tuin nog steeds geen rendabel bedrijf. Momenteel kunnen we onszelf nog steeds geen minimumloon uitbetalen en kunnen we ons dus geen buffers of verzekeringen permitteren. Los van ons eigen uren hebben we de afgelopen twee jaar ook vaste hulp gehad van twee vrijwilligers die ons ongeveer 3 dagen in de week zijn komen helpen. Dit heeft ons wederom de bedrijfsvoering doen overwegen.

Economisch gezien zijn er 2 logische oplossingen; de inkomsten moeten omhoog of de kosten moeten om laag.
Aangezien de kosten voor het grote meerendeel bestaat uit ons inkomen zou dit betekenen dat wij minder uren zouden moeten maken.
De vraag aan onszelf was dus of dit een redelijk uitgangspunt is.

We hebben dit wederom op verschillende manier benaderd. Zo heeft Pieter uitgerekend wat de waarde is van de groentes die per week in de oogst zijn (de bevindingen zijn terug te vinden in het financieel jaaroverzicht). Hieraan is te zien dat de prijs fluctueert door het jaar maar gemiddeld op 12,- euro per week uitkomt uitgaande van groothandelsprijzen en 16 euro uitgaande van ecoplaza prijzen. De gemiddelde aandeelprijs voor 30 weken oogst zou hiermee neerkomen op 360 euro per jaar met groothandel prijs en 463 euro bij de ecoplaza. Dit is een stuk hoger dan de gemiddelde prijs, van gemiddeld 292,-, die afgelopen jaar is betaald voor een aandeel.

Dan uit een meer idealistische kijk is de vraag of het wenselijk is onze prijs te spiegelen aan die van een groothandel of supermarkt.
We zijn dit project begonnen vanuit een ambitie om een alternatief te bieden op de huidige landbouw. Vanuit de universiteit werd ons vooral duidelijk wat er mis gaat met het huidige systeem met werden de oplossingen vaak niet erg concreet omdat de verschillende partijen in de voedselketen elkaar in een soort wurggreep houden. De hele voedselketen moet tegelijk veranderen, de boer de supermarkt en de consument. 
Korte ketens, lokaal en eerlijk voedsel worden vaak genoemd als de antwoorden aangereikt maar wat dat betekent dat voor de consument die zijn boodschappen in de supermark doet?

Een CSA lijkt het antwoord en zeker een zelfoogst CSA waar de boer direct in contact is met de consument en er geen tussenpersonen zijn. Dit zou het ideale uitgangspunt moeten zijn waaruit verandering te weeg gebracht zou kunnen worden. De boer kan laten zien op welke manier hij zijn groentes verbouwd en hoe veel tijd dat kost en ondertussen met de consument overleggen wat dit betekent. Dat was dan ook onze ambitie om samen uit te vinden hoe we landbouw anders kunnen doen en jullie meenemen in dat proces. Hierbij dus een update van onze bevindingen tot nu toe.

Onze efficiëntie is niet zo hoog als de gangbare landbouw en ook niet als biologisch landbouw die vaak ook werken op grote schaal en geautomatiseerde productieprocessen. Wij werken grotendeels met de hand (planten, zaaien, schoffelen, onkruid wieden) dit is arbeidsintesief. We werken met 50-60 verschillende gewassen op hele kleine schaal om diversiteit aan te kunnen bieden en te behouden, omdat alle soorten op andere tijden andere aandacht nodig hebben kost dit meer tijd dan het verbouwen van een enkel gewas (monocultuur). Ook zijn we een pluktuin die de functie heeft om jullie te ontvangen waardoor we extra tijd kwijt zijn aan de infrastructuur en communicatie (vlaggen en bordjes en grasmaaien). 

Hiermee willen we aangeven dat wij ons beseffen (en hopelijk jullie ook) dat de manier waarop wij groentes verbouwen niet de meest efficiënte manier is maar dat dit grotendeels een bewuste keuze is die we maken omdat we een andere manier van landbouw kiezen. Hiermee is het voor ons dus onmogelijk en eigenlijk onwenselijk om te concurreren voor de laagste prijs. 

Kijkend naar de financiën van het afgelopen jaar hebben we bijna ons streven van vorig jaar gehaald. We hebben 20% minder uren gemaakt en de prijs van een abonnement is gestegen. Helaas is ons streven minimumloon te verdienen nog niet gelukt. Mede omdat onze inschatting van de gemiddelde betaalde aandeelprijs hoger was dan daadwerkelijk betaald is.